Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai hiệu quả dành cho nữ giới khi quan hệ tình dục không an toàn. Tuy nhiên loại thuốc này nếu không sử dụng đúng cách sẽ rất dễ gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm và vẫn có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Vậy làm sao để việc sử dụng loại thuốc tránh thai này vừa an toàn, vừa phát huy được tác dụng của nó. Hãy cùng tham khảo ngay hướng dẫn chi tiết dưới đây nhé!
Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Đây là loại thuốc tránh thai có lượng progestin liều cao, tác dụng của nó là ngăn cản và làm chậm quá trình rụng trứng, biến đổi lớp nội mạc của tử cung và ngăn ngừa sự thụ thai. Sau khi sử dụng, loại thuốc tránh thai này sẽ ngay lập tức tác động tới dịch nhầy ở cổ tử cung của phụ nữ khiến chúng bị đặc lại, dày lên. Nhờ vậy lớp nhầy đặc này sẽ ngăn cản sự xâm nhập của tinh trùng vào tử cung và làm gián đoạn đường đi của tinh trùng khiến quá trình rụng trứng bị ngưng lại.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong trường hợp nào?
Với tác dụng tránh thai khẩn cấp như tên gọi của nó, sản phẩm được chỉ định sử dụng trong các trường hợp:
- Phụ nữ và nam giới sau khi quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng biện pháp tránh thai.
- Khi quan hệ tình dục có sử dụng bao cao su nhưng không đảm bảo chất lượng, bị rách hoặc có lỗ thủng.
- Phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai mà quên uống liên tiếp 2 ngày trở lên.
- Nữ giới bị cưỡng bức quan hệ tình dục.
Những đối tượng không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai loại khẩn cấp được khuyến cáo KHÔNG NÊN sử dụng cho các đối tượng sau:
- Người đang nghi mang thai hoặc đang mang thai.
- Phụ nữ bị chảy máu âm đạo bất thường chưa thăm khám hoặc đã thăm khám nhưng chưa tìm được nguyên nhân.
- Người bị viêm tắc tĩnh mạch hoặc các bệnh huyết khối tắc mạch thể hoạt động.
- Nữ giới có tiền sử hoặc đang bị mắc các bệnh về gan, thận hoặc có nguy cơ mắc các bệnh ung thư, bệnh carcinom vú.
Bên cạnh đó, những đối tượng khác như người bị bệnh động kinh, bệnh đái tháo đường, bệnh liên quan tới rối loạn tuần hoàn não cùng nên cẩn trọng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Những đối tượng trên trên nếu muốn tránh thai thì cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có những tư vấn kịp thời an toàn hơn.
Hướng dẫn sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp hiệu quả
Sử dụng thuốc tránh thai loại khẩn cấp càng gần thời điểm có quan hệ tình dục thì hiệu quả ngừa thai càng cao. Sau đây là hướng dẫn chi tiết sử dụng từng loại thuốc tránh thai này:
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên
Loại thuốc này có quy cách đóng gói gồm 1 viên và chỉ cần dùng 1 lần duy nhất. Sản phẩm có thể phát huy tác dụng ngừa thụ thai trong vòng 3 ngày (72h) kể từ thời điểm quan hệ, chị em nên sử dụng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, bạn tuyệt đối KHÔNG ĐƯỢC sử dụng loại thuốc này quá 2 lần/ tháng. Nếu không tuân theo chỉ dẫn trên, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể bị vô sinh.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên
Loại thuốc tránh thai này gồm có 2 viên, sử dụng chia thành 2 liều, mỗi lần uống 1 viên cách nhau 12h. Để phát huy hết tác dụng của loại thuốc này, sau 72h đầu tiên kể từ khi có quan hệ tình dục, bạn hãy sử dụng viên thứ nhất, viên thứ hai dùng cách đó 12h. Chị em nên nhớ rằng sản phẩm chỉ đạt hiệu quả khi sử dụng đúng cách và đủ 2 viên.
Sau 5 ngày quan hệ tình dục bạn vẫn có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Tuy nhiên thời điểm này tác dụng ngừa thai đã không còn hiệu quả cao. Thông thường hiệu quả tránh thai sẽ có tác dụng dựa theo thời gian sử dụng:
- Hiệu quả sẽ đạt được 95% sau 24h đầu tiên sử dụng.
- Nếu bạn dùng thuốc trong khoảng thời gian 24 – 48h thì hiệu quả là 85%.
- Sau 49-72h , hiệu quả dùng thuốc tránh thai chỉ còn 58%.
Bên cạnh đó, một số trường hợp khi sử dụng loại thuốc tránh thai này sẽ bị nôn. Vì thế để tránh thai an toàn, trong 2h sau khi nôn bạn cần nhanh chóng uống bù lại liều khác. Nếu sau 2h uống thuốc bạn mới bị nôn thì không cần uống thuốc bù vì lúc này nó đã bắt đầu phát huy công dụng tránh thai.
Tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc tránh thai loại khẩn cấp
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp ngừa thai được đánh giá là an toàn khi sử dụng đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Mặc dù sau khi dùng thuốc, chị em vẫn sẽ mắc các biến chứng phụ khác nhưng hầu như không ảnh hưởng lớn tới sức khỏe.
Những tác dụng phụ của loại thuốc này hay gặp như: Đau đầu, loạn thị, chóng mặt, buồn nôn, đầy hơi, nôn ói, đau ngực, đau bụng, căng tức ngực,…Các hiện tượng này sẽ biến mất hoàn toàn sau một thời gian hoặc có thể khắc phục nên bạn không cần quá lo lắng.
Trường hợp bạn sử dụng loại thuốc tránh thai khẩn cấp không đạt chất lượng quy định hoặc không tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ/ dị ứng với các thành phần của thuốc thì có thể gây ra các nguy hại như:
- Lạm dụng loại thuốc này khiến cơ thể nữ giới bị suy giảm hoặc mất đi ham muốn tình dục.
- Một số người sẽ bị chảy máu âm đạo bất thường do mắc bệnh ung thư cổ tử cung nhưng lại lầm tưởng do tác dụng phụ của thuốc gây ra. Do đó bạn nên đi khám phụ khoa định kỳ 6 – 12 tháng/ 1 lần để bảo vệ sức khỏe vùng kín.
- Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong thời gian dài sẽ làm gia tăng nguy cơ chửa ngoài tử cung trong những lần tiếp theo mang thai. Nguy cơ này đặc biệt có thể gia tăng ở những người tăng cân.
- Nữ giới có nguy cơ huyết khối tắc mạch gấp 4 lần so với người bình thường. Do đó khi người dùng thuốc bị viêm tắc tĩnh mạch hoặc bệnh huyết khối tắc mạch thì ngay lập tức phải ngừng thuốc.
- Dùng loại thuốc này quá liều sẽ là nguyên nhân chính dẫn tới bệnh vô sinh ở nữ giới do thuốc sẽ làm teo đi niêm mạc tử cung.
- Khi dùng thuốc mà bạn xuất hiện các triệu chứng như: thị giác mất đột ngột/ mất một phần, phù gai thị, lồi mắt, nhìn đôi, nhức đầu dữ dội nên ngừng thuốc ngay lập tức.
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc tránh thai loại khẩn cấp
Thuốc tránh thai dùng khẩn cấp ngoài tác dụng hiệu quả trong việc tránh thai nhanh thì khi sử dụng, nữ giới sẽ có nguy cơ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó bạn cần thật cẩn trọng, đọc kỹ hướng dẫn, tuân thủ đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ khi sử dụng loại thuốc này.
Tốt nhất trước khi có ý định sử dụng thuốc, chị em nên đi khám phụ khoa để xem bản thân có thể dùng được thuốc không. Nếu trong quá trình sử dụng bạn thấy có tác dụng phụ không mong muốn xảy ra thì nên ngừng thuốc ngay tức khắc và gặp bác sĩ để được kiểm tra kịp thời.
Trong vòng 1 tháng, tuyệt đối bạn không được sử dụng 2 liều tránh thai khẩn cấp loại 1 viên. Với thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên thì bạn cần uống đủ cả 2 viên theo chỉ dẫn mới phát huy được tác dụng.
Trong trường hợp chị em bị chậm chu kỳ kinh nguyệt sau khi sử dụng thuốc thì có khả năng cao đã mang thai. Lúc này, bạn cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được tư vấn, thăm khám cụ thể. Ngoài ra, bạn nên biết thuốc tránh thai này không thể ngăn ngừa được các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Để tránh thai an toàn, thay vì dùng thuốc tránh thai khẩn cấp, chị em có thể áp dụng những biện pháp tránh thai khác có ít/ không có tác dụng phụ như:
- Dùng bao cao su khi quan hệ tình dục.
- Uống thuốc tránh thai hàng ngày.
Những câu hỏi khác liên quan tới thuốc tránh thai loại khẩn cấp
Bên cạnh những thông tin cần thiết về loại thuốc tránh thai này, bạn cũng nên tham khảo thêm một vài câu hỏi liên quan tới tác dụng của thuốc dưới đây:
Tại sao uống thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn có bầu?
Theo như chỉ dẫn, thuốc tránh thai loại khẩn cấp sẽ phát huy công dụng nếu được sử dụng sau khi quan hệ tình dục. Điều đó có nghĩa là bạn vẫn có thể mang thai nếu uống thuốc rồi mà lại quan hệ trở lại và không dùng bất kỳ biện pháp tránh thai nào.
Do đó nếu đã uống loại thuốc tránh thai này, khi muốn quan hệ trở lại thì bạn nên có những biện pháp tránh thai an toàn. Trường hợp đã có bầu mà không muốn giữ lại thai nhi thì bạn nên tới hỏi ý kiến của các bác sĩ để có hướng giải quyết an toàn, đúng đắn hơn.
Mang thai sau khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp có nguy hiểm không?
Để đưa ra câu trả lời cho câu hỏi trên, một nghiên cứu đã được thực hiện để so sánh số lượng thai chết lưu, dị tật bẩm sinh và biến chứng thai kỳ ở 36 phụ nữ mang thai đã dùng loại thuốc này. Kết quả cho thấy những em bé được sinh ra đời từ người mẹ dùng thuốc tránh thai dùng khẩn cấp có cân nặng và chiều cao giống như những đứa trẻ bình thường.
Trong trường hợp này, các bác sĩ đã kết luận rằng không có tác hại rõ ràng đối với người mẹ hoặc thai nhi được sinh ra do tránh thai khẩn cấp thất bại. Vì vậy nếu phụ nữ mang thai khi đã dùng thuốc tránh thai khẩn cấp theo chỉ dẫn thì không nên đi phá thai vì thai nhi vẫn phát triển bình thường.
Trên đây là những thông tin và hướng dẫn chi tiết cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sao cho hiệu quả nhất. Để đảm bảo sức khỏe, trước khi sử dụng loại thuốc này, chị em nên cân nhắc tới những thành phần và tác dụng của thuốc như bài viết đã đề cập bên trên.
